API

Większość osób zna ChatGPT, Claude czy Gemini z ich wersji webowych - wygodnych interfejsów, gdzie można wpisać pytanie i otrzymać odpowiedź. Ale co, jeśli chcesz zintegrować AI ze swoją aplikacją, automatyzować procesy lub mieć pełną kontrolę nad tym, jak model działa? Tu z pomocą przychodzi API.

---

Co to jest API?

API (Application Programming Interface) to swoisty „most” między aplikacją a usługą zewnętrzną, w tym przypadku modelem AI.

Zamiast ręcznie wpisywać pytania w okno przeglądarki, wysyłasz do modelu zapytania w formie kodu i otrzymujesz odpowiedzi, które możesz bezpośrednio wykorzystać w swoim produkcie, aplikacji czy procesie automatyzacji.

W praktyce:

• Wersja webowa ChatGPT to gotowa aplikacja z interfejsem użytkownika
• API to surowy dostęp do modelu, który Ty konfigurujesz i kontrolujesz

---

Czym są tokeny i jak działa rozliczanie?

Model AI nie liczy „słów” jak człowiek. Tekst jest dzielony na tokeny - małe fragmenty, które mogą być całymi słowami, częściami słów lub znakami interpunkcyjnymi.

Przykład: słowo „kot” to jeden token, ale „kotka” może być podzielona na dwa: „kot” + „ka”.

Rozliczenie w API odbywa się za liczbę tokenów przetworzonych, zarówno w treści zapytania (prompt), jak i w odpowiedzi modelu.

To oznacza, że:

• Dłuższe konwersacje = więcej tokenów = wyższy koszt
• Optymalizacja długości promptów i kontekstu pozwala znacząco obniżyć wydatki

---

Skąd różnice między odpowiedziami wersji webowej a API?

Wiele osób zakłada, że jeśli model AI jest „ten sam”, to odpowiedzi będą identyczne. W rzeczywistości może być inaczej, bo:

1. Inny „system prompt”

Wersja webowa ma często dodatkowe, ukryte instrukcje przygotowane przez dostawcę, które wpływają na ton, zakres i formę odpowiedzi. W API to Ty tworzysz taki prompt od zera, co daje większą kontrolę, ale wymaga też odpowiedniej konfiguracji.

2. Różne parametry generowania

Wersja webowa może mieć ustawienia temperatury, długości odpowiedzi i innych parametrów inne niż w API. Te różnice wpływają na kreatywność, spójność i precyzję.

3. Dodatkowe narzędzia w wersji web

Webowy ChatGPT potrafi korzystać z:

• Wbudowanego wyszukiwania w internecie
• Generowania obrazów
• Analizy plików

API domyślnie tego nie ma – musisz sam połączyć je z odpowiednimi usługami.

4. Aktualizacje po stronie dostawcy

Czasem web korzysta z nowszej konfiguracji modelu, która w API pojawi się dopiero później.

---

Dlaczego warto testować API, jeśli planujesz integrację AI?

Jeśli tworzysz produkt lub usługę opartą o AI, to właśnie API jest tym, co realnie trafi do Twoich użytkowników.

Testy w wersji webowej są dobre na start, ale:

• W API sam ustawiasz parametry, kontekst i format odpowiedzi
• Możesz zoptymalizować koszt i wydajność
• Unikasz niespodzianek, bo testujesz w tym samym środowisku, w którym finalnie działa Twój system

---

API i własny chatbot jako sposób na „shadow AI”

Shadow AI to sytuacja, w której pracownicy korzystają z narzędzi AI na własną rękę, bez zgody lub wiedzy działu IT.

Może to prowadzić do:

• ❌ Wycieku poufnych danych
• ❌ Braku spójności w wynikach
• ❌ Naruszenia przepisów o ochronie danych

Wdrożenie własnego chatbota opartego o API może rozwiązać ten problem:

• ✅ Masz pełną kontrolę nad tym, jak przetwarzane są dane
• ✅ Możesz ustawić jasne zasady i ograniczenia tematów
• ✅ Dajesz pracownikom bezpieczne, autoryzowane narzędzie, które realnie wspiera ich w pracy

---

Wersja web vs API - najważniejsze różnice w skrócie

Aspekt	Wersja Web	API
Dostęp	Przeglądarka	Integracja w Twojej aplikacji
Parametry	Ustala dostawca	Ustalasz Ty
System prompt	Ukryty	Tworzysz sam
Dodatkowe narzędzia	Wbudowane	Dodajesz samodzielnie
Aktualizacje modelu	Często szybciej	Czasem później
Koszty	Stała subskrypcja	Rozliczanie za tokeny
Bezpieczeństwo	Pełna kontrola po stronie dostawcy	Większa możliwość monitorowania i ograniczania danych

---

Jeśli zależy Ci na spójności, bezpieczeństwie i pełnej kontroli nad działaniem modelu AI, testuj i projektuj w API - to ono będzie fundamentem Twojej integracji.